Niepełnosprawność intelektualna

Niepełnosprawność intelektualna jest zaburzeniem rozwojowym, które polega na znacznym obniżeniu funkcji intelektualnych oraz trudności w zachowaniu przystosowawczym. Obejmuje nie tylko sferę poznawczą funkcji człowieka, ale wywiera wpływ na całą jego osobowość i determinuje sposób jego funkcjonowania w społeczeństwie.

Zaburzenie to ujawnia się przed 18 rokiem życia, choć cechy świadczące o miej mogą ujawnić się już w wieku przedszkolnym, a nawet wcześniej. Termin ten obejmuje szerokie spektrum zaburzeń rozwojowych o zróżnicowanym stopniu nasilenia, stosowany jest w nazewnictwie pozamedycznym (dydaktyka, pedagogika, psychologia, rewalidacja).

Często termin niepełnosprawność intelektualna jest zastępowane określeniem „upośledzenie umysłowe”. Niepełnosprawność intelektualna to zaburzenie o skomplikowanej etiologii które może być wywołane przez szereg rozmaitych przyczyn. Najczęściej są nimi: choroby  o podłożu genetycznym ( związane z nieprawidłową budową lub uszkodzeniem genów)-  zespół Downa, zespół Retta, zespół kruchego chromosomu x, choroby neurologiczne: epilepsja, mózgowe porażenie dziecięce, choroby metaboliczne: fenyloketonuria, uszkodzenie kory mózgowej w okresie prenatalnym, spowodowany działaniem toksyn, leków, środków odurzających, wirusów-(odra, różyczka, świnka, półpasiec, opryszczka), promieniowaniem radioaktywnym, niedotlenieniem ( wskutek niewydolności łożyska), , konfliktem serologicznym, uszkodzeniem kory mózgowej w okresie okołoporodowym wywołanym niedotlenieniem infekcji układu nerwowego ( zapalenie opon mózgowych, zapalenie mózgu), czynniki środowiskowe- niektóre  warunki psychospołeczne, zaniedbanie, brak odpowiedniej stymulacji rozwojowej.

Niepełnosprawność  intelektualna charakteryzuje się funkcjonowaniem intelektualnym znacznie poniżej przeciętnej, istotnym ograniczeniem  umiejętności i sprawności, takiej jak- umiejętność porozumiewania się, sprawności interpersonalnej, sprawności w zakresie samoobsługi, radzenia sobie z czynnościami dnia codziennego, umiejętności podejmowania decyzji, dbanie o własne zdrowie i bezpieczeństwo, radzenie sobie w szkole, organizowaniem czasu wolnego czy radzenia sobie  w pracy, jeśli chodzi o osoby dorosłe.

Niepełnosprawność intelektualna jest zaburzeniem nieodwracalnym  co oznacza  że nie można jej wyleczyć i będzie towarzyszyć osobie przez całe życie. Jednak podjęte szybko, intensywne, wieloaspektowe dostosowane do stopnia niepełnosprawności terapia pozwala pozytywnie wpływać na rozwój  niektórych funkcji intelektualnych wzmocnić je, co w efekcie może zwiększyć poziom samodzielności jednostki.

Terapia niepełnosprawnych intelektualnie powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka oraz polegać na możliwie wszechstronnej  stymulacji jego rozwoju.

LITERATURA:

„Terapia dziecka z niepełnosprawnością intelektualną- programy  i metody”- Hanna Olechnowicz,

„Niepełnosprawność intelektualna- mowa, język, komunikacja: czy iloraz inteligencji wyjaśnia wszystko?”- Jacek Błaszyński,

„Niepełnosprawność intelektualna- diagnoza, edukacja i wychowanie”- Lucyna Bobkowicz- Lewartowska,

„Pedagogika specjalna”- Zofia Sękowska.

AUTOR TEKSTU:Agnieszka Lesiak-Janca

Fotografia: zasoby Internetu